The Hartlib Papers

Title:Copy Alchemical Extract In Scribal Hand A, In Latin
Dating:undated
Ref:16/9/17A-18B
[16/9/17A]

                        Secretum
        Processus in opere Philosophico Vitrioli.
Sume Vitrioli, in disrillata aqva pluvia nonnihil tepefacta dissoluti, libras [10?]. Hanc materiam per 24. horas sepone & foecibus, qvæ plures sunt, subsidentibus eam per chartam filtra, filtratum leniter evaporare sine, donec pelliculâ contegatur. Tùm in loco frigido colloca, ut concrescat; concretum nonnihil prius siccatum, rursus in distillata aqva pluvia solve, et ut antea denuò concrescere sine, idque toties iterandum, donec appareat vitriolum in coeruleo viridem colorem abijsse, & nullis amplius fæcibus residuis, omnique vi corrosivâ sublatâ, gratum dulcémque saporem acqvisivisse. Hoc vitriolum sic probè depuratum Retortæ obductæ crudum nec calcinatum impone; & super igne luculento distilla: qvod cùm ipse facerem (ait author) intra 12. horas, adhibito prudenti ignis moderamine Chaos meum in candidissimi vaporis, nebulæve forma sursùm ferebatur: hi v. spiritus qvamprimum elevari desinerent, rubensque oleum corrosivum succedere inciperet, mox ignem extinxi. Postridiè manè, postqvam qvod destillaveram refrixerat in cucurbitam factâ filtratione illud effudi, & pulchram admodùm flavámque menstrualem aqvam nactus sum, cui ob adhibitum antea vitriolum non-calcinatum phlegma qvidem adhuc inerat, at illud per B.M. [catchword: mox]
[16/9/17B]

mox ita separavi, ut ne vel minima serositatis gutta in eo superesset. Hunc liqvorem in fundo gratum valdè subrubicundum atque ponderosum deprehendi, qvare mox in phialam deplevi, eamque Hermeticè sigillatam, & rotundo globo ligneo inclusam super novo tripode ferreo in balneum vaporosum ex aqva paratum immisi, & in eo, donec seipsum in seipso dissolveret reliqvi. Post aliqvot septiminas in duas partes abijt in aqvam limpidam pellucidamque, & in terram fundo phialæ adhærentem, qvæ atri cujusdam corrosivi spissitudine picci, speciem habebat; Limpidum illum spiritum mox separabam, materiam v. piceam fundo hærentem ad dissolvendum rursùs immittebam. Diebus aliqvot elapsis, candidum limpidumque spiritum, qvi denuù promanaverat noctu separabam, eumque laborem toties iterabam, donec nil nisi terra arida in fundo remaneret. De hinc spiritum meum candidum diligentissime per distillationem depurabam, ut oculorum lacrymas referret; terrâ reliqvâ super igne adeò exsiccatâ, ut in pulverem friabilis esset, cui spiritum meum rursus superinfundebam, & utrumque sic junctum digestioni commitebam. Tum Spiritus Sulfure seu auro Philosophico saturatus pulcherrimum flavo-rubeum colorem induebat: hunc à materia deplebam, mox in cucurbitula spiritum à sulfure extrahebam, remanente in olei forma sulfure, inque eum modum candente, ut rubini splendidissimi speciem præferret. Spiritum hunc albi- [catchword: -cantem]
[16/9/18A]

-cantem modò extractum priori terræ rursùs affundebam, & reliqvo sulfure saturatum una cum priore in nitido vase vitreo seponebam. Corpus verò terreum jam pallido flavum colorem induerat, qvod ipsum per aliqvot horas calcinatum cucurbitulæ immittebam, spiritu meo albicante, eidem superinfuso. Hac ratione Sal pulchrum & candidum indè extrahebam, terrâ reliqvâ ceu planè deinceps inutili rejectâ, tribusque principiis debitè sine ullo defectu separatis. Hoc peracto, Sal meum Astrale clarificatum cujus dimidiam Argentoratensis ponderis unciam inveni, sumebam nec non spiritus mei candidi, cujus 4. erant unciæ, unciam unam cum qvadrante. Hanc autem spiritus mensuram in 2. partes æqvales dividebam, qvarum unam sali suo in phiala affundebam, phialámque sollicitè per fusionem claudebam. Hoc digestioni commissum in isthoc spiritu solvi rursùm incipiebat qvare alteram ei partem mox addebam, eoque facto, corpus una cum spiritu in atrum [carbonem?] subitò redactum sursùm ad vasis usque orificium, ferebatur at nullo reperto exitu, recessit & circulari cæpit, mox fundum petere, modò medium, modò supremùm locum tenere, eumque motum indè à 4. Iulij ad 7. Aug: ad stuporem meum continuavit. Tandem vero utriusque unione factâ omnis materia in atrum pulverem redacta in vasis fundo planè sicca consedit. Hoc viso ignem uno gradu intendebam phialámque ex digestione in cineres mittebam, atque post exactos 10. dies materia cum summo meo gaudio albescere incipiebat.
[16/9/18B]

Qvare hunc ignis gradum studiosè conservabam, donec colorem per omnia niveum & argenti instar splendentem materia conseqveretur. Factâ vero exploratione eam necdum fixam reperi; qvare in cineres rursùs collocabam, igne ad unum gradum ulterius intenso. Tum materia denuò sursùm deorsùm ferri coepit, ita qvidem ut medium vasis, nunqvam vero fundum contingeret, qvod per 38 dies durabat, coloribus interim ad 30. dies à me conspectis qvorum pulchritudinem planè mirabilem verbis exprimere non possum. Ejus unum sumsi grandum[altered from gradum], eoque in mercurij vnciam unam cum qvadrante projecto illud in argentum purissimum mutavi. Deinceps operæ-pretium erat tincturæ huic albæ suam animam reddere, ut hac ratione ex candore ad ruborem, adeoque ad virtutis suæ fastigium fastigium eveheretur. Tertium itaque principium Animam nempè, qvàm reservâram, accepi, qvæ 1 5/8 unc: ponderabat[altered]: huic Spir: mercurij etiam reservatum ad 1¨ unc: pondus affundebam, utroque toties per Alembicum ducto, donec probè unirentur. Qvo peracto, hacque materia in 7. partes æqvales divisâ unam ejus partem tincturæ meæ candidæ affundebam, qvæ animam illam spiritui suo unitam avidè hauriebat, adeò ut post 12. dies rubesceret, nondum tamen Tincturæ rubræ munus præstaret, sed mercurius & [plumbum?] duntaxat in argentum mutaret, qvamvis in argentum separatione factâ 3. auri grana reperirentur Qvare imbibitione meâ continuatâ <donec> omnes 7. animæ partes unirentur in imbibitione 4ta. unà tincturæ meæ pars 10. partes æris in aurum mutabat, in imbibitione 5ta. una pars tingebat 100, in 6ta. 1000. in 7ma. 10000 Author addit, hanc operationem sibi hac vice produxisse 3 5/8 unc: & se bis operationem hanc repetisse, producto æqvali <ferè> pondere.