The Hartlib Papers

                     CAP. XXI.

     Visio Magnæ Stellæ in Caudâ Draconis, 9 cadentis in terram, excitantisque horrendam procellam. 13. Leo Solem gestans visus, 17 Serpentem dissecans. 24. Explicatio horum. 44 Pax Germaniæ qvando speranda. 54. Gladij qvatuor, 60, Primus ab Oriente, 66 secundus â septentrione, 70, tertius â Meridie, 74 qvartus Aureus permanens. 81 Morbus Bestiæ cæcitas. 82 Iudæ poenitentiam duo qvidam magni agent. 85. Impletio horum.

                                                       119

Novembris 14 qvùm ob interdicti severitatem domum redire nondum auderet Hirsfeldâque exiens & ingruentem nimbum declinans sub qvercu consedisset, accesserunt duo illi Iuvenes, & post præmissam salutationem sub eadem qvercu considentes latus utrumque illi clauserunt. 2. Ipse verò: Magna ingruit tempestas, inqvit, via erit incommoda, si hoc præscissem, Hirsfeldij me manere præstitisset. 3. Responderunt illi: Pluit eqvidem nunc largiter, sed mox redibit cum Sole serenitas. 4. Nos iterum Te alloqvuturi accessimus, attende! qværendi etiam tibi datur facultas, dummodò qværendi modum, qvem ante præscripsimus, observes. 5. Attende diligenter ijs, qvæ jam videbis & audies; & conscribe omnia summâ diligentiâ, neque qvidqvam male metuas. 6. Monitus autem ut sursum aspiceret, vidit stellam valdè magnam, qvasi in coelo suspensam, stantem in cauda Draconis. 7. Vidit autem simul caudam illam Draconinam frustatim deorsum cadere: caput autem inclinabat se, caudam suam ad se retrahere laborans. 8. Stella verò splendidum ex se dabat fulgorem, donec & ipsa decideret tandem. 9. Ante tamen qvàm q caderet, vidit Christophorus ascendentem ex ea triplicatum [teterrimum? altered] fumum, in cujus caligine Stella se demisit, lapsuque suo terram contremiscere fecit adeò; ut omnes illæ qvercus violenter agitatæ cacuminibus suis terram ferire viderentur, tantô cum fragore, ut Christophorus nullam relictum îri qvercum, qvin subversa esset, opinaretur. 10. Sed qvercus illa, sub qvâ recubabant cum ipso Iuvenes, stabat immota & tranqvilla sine ullâ vel minimâ concussione. 11. Tempestas verò illa per semihorium ferè continuabat. 12. Et in ista Arborum collisione, fragore, terræ motu, compellantes eum Iuvenes:

120.

Cave, inqviebant, ne metuas, nihil tibi adversi continget: spectaculum istud^. oculis tuis est horrible, tu tamen attende, qvid jam futurum sit, & conscribe omnia, neque abscondas hæc ab ullo homine. Aspice. 13. Et vidit Leonem venientem cum suspenso sibi â collo Sole fulgidissimo, prorsus genuinum coelestis Solis [fulgorem?] referente. 14. Accessit autem Leo iste ad eos tàm propè, ut manu â Christophoro prehendi potuisset, sed hic metuebat. 15. Et dixerunt Iuvenes, Ne metuas, nihil tibi mali eveniet: Intuere diligenter Leonem istum, qvid habeat, & qvid acturus sit. 16. Tum erigens se Leo institit posterioribus pedibus suis, anteriori dextrâ Gladium, sinistrâ verò Pomum aureum (Imperij insigne) tenens: qvod Pomum, una cum Gladio, per solem illum transfixit: & ecce subitò sol mutatus est in sangvinem! 17. Conspexit autem Christophorus â latere Serpentem, per viam qvandam antiqvam decurrentem: qvem ubi vidisset Leo, assilijt, & dissecuit eum qvadripartito. 18. Et venerunt viri aliqvot serpentem deplorantes, & ad Leonem dicentes: Cur dissecuisti nobis serpentem? 19. Respondit Leo: Ideò, qvod perdere mihi catulos meos voluit: Et mandatum hoc accepi â Leone de Tribu Iuda: Vos ne deplorabitis ipsum? Et vos igitur dissecandi mihi estis. 20. Extendit igitur adversum eos Gladium suum: illi verò procidentes, dixerunt: Ne committe istud in nos, & obediemus Tibi. 21. Tum ipse: Fratres estis mei, condono vobis. 22. Disparuerunt ergò viri illi: Christophorus verò vidit in Sole & Pomo aures resonantem svavissimum concentum. 23. Leo autem interstinctus fuit albis et coeruleis lineis: dixeruntque Iuvenes Christophoro: Vidistine omnia qvæ acta sunt cum Sole, & Leone isto? Atque h inter hæc dicendum Visio disparuit.

                                                   121

24. Surrexerunt igitur Iuvenes, & Christophorum qvoque ut surgeret, monuerunt: & eccè qvàm densè prius pluebat, tàm serenè rursum sol splendebat. 25. Et illi perrexerunt: Audi et attende, qvæ tibi de visionibus istis jam dicturi sumus. Non enim frustra hæc fiunt: & nos ideò missi ad te sumus, ut ea Tibi revelaremus. 26. Nam Dies illa jam advenit, terminus designatus adest, Vox Tubæ jam emissa est ad messem & proelium, Tempus Desolationis præstò est: Diem Visitationis Tuæ non cognovisti: propterea jam de Te actum est! 27. Tu vero qvid de utraque illa Visione dicturi sumus, attende. 28. Respondit: Nihil intermittam, qvin qvantum infirmitas mea ferre poterit faciam; Dico tamen Captui meo ista nimis esse sublimia & difficilia. 29. Et dixerunt: Draco, qvem in coelo vidisti, est Draco, & tamen non est Draco, sed qvalitates habet Draconis: cujus caudæ insistit Stella magna & fulgida 30. Et stella hæc est stella, & tamen non est stella, & reqvievit super magnâ Draconis caudâ. 31. Sed qvantumvis magna, fulgida, robustaque sit hæc stella, sicut & cauda in qva consistit, nihilominus tamen attraxit Virus ex tertiâ parte stellarum terram contegentium. 32. Hæ sunt stellæ, qvæ falsò stellas se nominant, fucatum ex se edentes splendorem, & hypocritica opera sua â stellâ illâ habentes, qvæ insistit caudæ Draconis, & vim suam â caudâ accipit. 33. Sed spe citiùs fiet, ut Cauda Draconis in frusta dissiliat, cadatque simul cum procellarum igne stella illa Magna, qvando fumus ultionis irati Dei eam apprehenderit. 34. Nam flammans Ignis injicietur in magnam illam Urbem, qvæ Babylon est! & conspicietur fumus ascendens ad Meridiem. 35. Neque juvabit qvidqvam, qvòd Draco caput & corpus suum mirè contorqvendo caudam suam, & stellam in eâ retinere volet: nihil enim aget. 36. Qvia Cauda in frusta dirupta est: collisio & fragor excelsarum, Mundi & prædurarum

122

Mundi Arborum jam incipiet, sicut in qverceto illo vidisti. 37. Leo Capite suo penetrare incipit Meridianum Solem, qvem portabit robore suo, qvamvis Magnus sit & gravis: postqvam enim se erexerit Leo, gladio, hunc in manum nactus, dissecabit hypocriticum venenatum serpentem in partes qvatuor. 38. Serpens enim ille, antiqvâ suâ vi repens Leonem insperatò adoriri sibi proponit: sed ille Pomum in manu tenet aureum, qvod â Domino accepit. 39. Qvinimò nactus est Pomum hoc ab Arbore illâ, qvæ verè dicitur Arbor, vacillare ac labascere nescia, qvalis erat Arbor illa, sub qvâ tu qviescens ab imbris et procellæ impetu profectus fuisti. 40. Qvantò magis protegentur omnes illi, qvi ab irruente Iræ Dei nimbo ac Diluvio, sub hujus excelsæ Arboris, coeli terræque Domini umbram recurrentes, se recondunt? 41. Audi & attende! Non erit hoc Diluvium aqvarum, sed sangvinis, qvaliter Solem in sangvinem conversum vidisti, â Leone transfixum gladio. 42. Et hoc tibi denunciari â nobis debet, venisse jam tempus, jamque facta esse initia illius qvod tibi prædixeramus 600000 proditura esse in aciem. 43. Atque tunc luctuosa erunt tempora, qvibus multa millena stadia occisorum strage contecta cernentur, cum effusiones sangvinis ingente. 44. Post effusum autem hunc sangvinem & dissectum Serpentem, venient homines subdoli, et lugebunt fata non serpentis, aut Stellæ Draconinâ caudâ sustentatæ, sed Bestiæ, & progeniei ejus: 45. Sed Dominus non vult eos lugeri: hi enim sunt, qvi ex poculo blaphemiæ biberunt, & fornicationem atque idololatriam cum Babiloniticâ Satanicâ meretrice, eâ se oblectantes, patrârunt. 46. Propterea Tibi dicimus, ne ista premas apud Te remittentes Te ad Scripturas. Mandamus iterum, ne ab ullo homine ista abscondas, neque metuas qvidqvam: conticueruntque.

                                                 123

47. Chrisotphorus autem qvæsijt: Citone verò nobis Pax speranda est? Satis jam diu Bella durarunt, sangvinis jam effusum satis, & multi multa perpessi sunt damna. 48. Responsum: Ecce dicimus Tibi, & iteratò dicimus, non redituram prius in Provincias Imperij Pacem, qvàm eveniant, qvæ Tibi revelavimus: Bestiam & Draconem â Leone priùs conculari oportet, horum autem potentia & potentia & robur magnum est. 49. Sed ecce, terror egreditur â Domino & pavor â Leone de tribu Iuda, qvi confert Leoni robur & fortitudinem, ad prosternendum & conterendum magnam illam Bestiam, qvæ ex abysso est. 50. Spes venturæ Pacis certa esto! sed non prius venturæ, qvàm impleantur qvæ dicta sunt omnia! Pax ista præsens non perstabit. 51.Bellum eqvidem sat diu duravit, sangvinis magna effusa est copia, damna terris & hominibus illata qvis enumeret? Sed Coeli & Terræ Dominus dives est: habet unde refundat ijs, qvi pro nomine illius aliqvam faciunt jacturam. 52. Attende & audi! multò adhuc plus effundetur sangvinis. Ecce enim prodit Leo, sedem qvietis non prius inventurus ullam, qvàm sangvis Potentum effusus, & robur ipsorum confractum, cassisque eorum disruptus, fuerit. 53. Eô conspicuam faciet Omnipotens potentiam suam, et Rex Regum jus suum, qvod ab initio habuit, extollendi & deprimendi qvem vult, deponendi & restituendi Reges: hoc illi jus eripiet nemo. Respice!

 54. Respexit igitur, & vidit qvatuor Gladios, seipsos invicem permeantes. 55. Primus erat qvasi plumbeus veniens ab Oriente: qvi in terram magnô terræ excitatô motu decidens, disparuit. 56. Secundus chalybeus cecidit pariter magna cum terræ commotione, & mox evanuit. 57. Tertius Gladius testaceus suomet lapsu itidem confractus, evanueruntque fragmina ejus. 58. Qvartus Gladius eximiæ pulcritudinis, splendore velut aurum coruscans,

124

in terram delapsus mansit integer. 59. Tùm Iuvenes: Vidistine qvatuor istos Gladios? Ecce hæc Tibi nunc ultima erit Visio! de qvâ qvid tibi simus dicturi attende.

 60. Ecce Gladius primus, qvem ab Oriente venientem vidisti, ingenti pondere, graviter premet Terram, qvemadmodum vidisti & audivisti, qvàm horrendo cum Terræ motu decidit. 61 Dominus enim illum fecit gravem, neque illum retardare aëris spissitudo poterit: est enim Gladius Iehovæ, qvi scindet, & secabit, & perimet subitò: estque Gladius contra Babylonis superbiam à Domino emissus in apparenter viridem Meridialem sylvam. 62. Gladius hic exibit sub vesperam, & percutere non desinet usque ad Meridiem: Sol & Luna convertentur tunc in sangvinem, 63. Atque tunc apparebit superbæ Babylonis curationem irritam esse: vulnera enim ejus nimia sunt, sanari non potest, qvia sanari noluit. 64. Sed sibi sedem parare & firmare perrexit, qvam non retindebit: Dominus confringet gladium ejus, & solium ejus luctu induet, unà cum ijs, qvi adulabantur ei, ab Oriente usque ad Meridiem, & â Meridie usque ad Occasum: neque sanari permittunt. 65. Ecce ad Scripturas Te remiitimus! ibi de hoc perimente Gladio informationem invenies.

 66. Secundus Gladius â Septentrione est, soliditatem & duritiem suam â Domino habens: qvi etiam subitò cadet in Terram consensu factô cum Gladio plumbeo, ab Oriente. 67. Gladius hic disjiciet insincero Labani Idolum suum, &t franget Esavo Arcum suum, qvô innocuum animalculum trajicere omni vi tentabat: sed Iacob superabit Esavum & Labanem. 68. Hic erit Gladius inopinatâ velocitate, Gladius directus contra infidum Labanem: per hunc recuperabit Iacob Patriam suam. Esau verò videre ipsum & qvietum relinqvere necesse habebit: qvia Dominus cum ipso est. 69. Cum hâc explicatione nos te remittimus ad Scripturas.

                                                 125

70. Et ecce tertius Gladius â Meridie et occasu est! factus in ardenti fornace iræ Dei confractus, testæ similis. 71. Confringet enim Dominus Gladium illum, sicut vidisti decidentem, & in frusta dissilientem, per Gladium illum gravem, ab Oriente, & â Septentrione.   72. Qvantumvis potens, qvantumvis solidus, qvantumvis firmus gladius ille est, confringet tamen illum Dominus, qvomodo ferreo sceptro confringuntur testæ. 73. Hoc erit prodigium, qvod esse stupendum opus Domini coeli & terrræ agnoscent omnes: Ad scripturas te remittimus. 74 Qvartus Gladius aureus est: non Gladius perimens aut perdens, sed Gladius sanans vulnera â Serpente & Dracone inflicta: estque Gladius Pacis, qvi permanebit, & non peribit, permanebit inqvam. 75. Nam Terræ ærugo non arrodit Aurum, & Ignis mundi adurere illud neqvit. 76. Gladius hic tunc verè promicabit, qvùm priores duo Gladij opus suum peregerint, Meridianumque Exercitum compescuerint, qvi fideles absorbere voluit: sed absorbebit ipsosmet Dominus. 77. Ad extremum ad scipturas Te cum qvatuor hisce gladijs remittimus, & omnes ista lecturos. 78. Non celabis igitur hæc: tempus præstò est, qvô evenire ista omnia necessum est. 79. Ad hæc Christophorus: Audivi qvidem Vos de qvatuor istis Galdijs loqventes, sed metuo me non intelligere, qvid hîc propriè intelligi debeat. 80. Responderunt: De eo ne sis solicitus. Reperientur homines, qvi benè intelligent. 81. Res luculenta est, & perspicua satis: videbit eam facilè, qvi non laborat morbo Bestiæ, qvæ cæca est, & caret omnibus senibus: â talibus abscondita sunt omnia hæc. 82. Sed caveant sibi, ne tertius etiam morbus ipsos, tanqvam subitanea febris, invadat, qvæ dicitur<TRANS SWITCH="3"></TRANS> Pænitentia<TRANS SWITCH="1"></TRANS> Iudæ <2>. 83. Qvemadmodum Tibi antea significatumm duas personas præcipuas subitaneâ morte perituras, at non morte naturali: qvippe

126

alter catenâ aureâ se suspendet: alter propriô jugulabit gladio. 84. Atque hæc de prodigioso exitu perfidæ istiûs progeniei, in cautelam & testimonium dicta sunto. Conscribe ista & ne celes. Tempus enim advenit. 85. Perrexit Christophorus qværere: Qvamdiu verò proferetur omnium istorum impletio? Ego putabam citiùs ista ventura in effectum 86. Responderunt: Attende et audi: jam factum est, & tamen nondum factum est, sed fiet unô die, ut veniat Gladius, Dolor, Plagæque horrendæ. 87. Et ecce prodigium magnum & horrendum conspicietur brevi, in aëre & in terrâ. 88. De tempore impletionis istorum ne sis solicitus. Qvod reliqvum est, ad Scripturas te mittimus.

                      CAP. XXII.

     Prædictio magnæ Pluviæ. 9 è Nube peccatorum. 11. Pij tamen servandi. 19. qvibus Luce & Igne opus est. 21. Elias venturus. 35. & David.

Novembris 23. euntem Christophorum Langenoviam Iuvenes ijdem accesserunt, primumque usitatâ salutandi formulâ, & mox verbis hisce, compellarunt: 2. Interrogamus Te, num omnibus attenderis, qvæ tibi locuti fuimus hactenus, præmonentes Te, ut qvæ monstrabantur aspiceres, audiresque attentè! Sed & monemus denuò sta & attende! Etiam qværere tibi liberum erit. 3. Coeperunt itaque loqvi: Ah qvàm conqvestus fuit Medicus humani generis jam inde ab initio exseqvutionis primi illius Iudicij, & conqveritur etiamnum. 4. Cujus Iudicium sextum porrò etiam procedit, & veniet cum potentiâ irresistibili: Tempus enim est præ manibus. 5. Pluvia ruit violenter 40. Menses jam continuata est, & continuabit præterea duos menses, venietque inundatio & Diluvium, de qvô tibi ante diximus.

                                                    127

6. Et tunc venient ab Oriente & Septentrione Eqvitum & Curruum millia multa, grassantes validè, habentesque secum Virum illum cum resonantibus femoribus & tinnientibus humeris: â qvô venit fremitus, & veniet fremitus, demumque debet venire fremitus & fragor, â qvô concident robusti, & potentes, & insignes coram Mundo. 7. Christophoro qværente: Adeóne ingens procella veniet? Responderunt: Attende & perpende dictum Christi: Hypocritæ, coeli faciem nostis dignoscere, signa autem temporum discernere nescitis? 8. Ita vos perfidi mundani Hypocritæ intuendo coelestes nubes, in ijs vos pluviæ signa habere opinamini: Qvin vos improbi, sublesti adulteri, transgressores Moysis & Phrophetarum, intuemini nubes Mundi istius impij; qvomodo magnam in pluviam mox mox dissolvendæ condensentur! 9. At hæ Nubes non sunt attractæ è mari, sed ex mutis mundi, hujus peccatis coactæ, ex qvibus horrenda hæc procella proruet; videlicet è Nube superbiæ & Nube impuritatis, & è Nube illâ, qvæ primæ super Adamum & Evam procellæ causâ exstitit, vocaturque Dei & Verbi sui contemptus. 10. Tres istæ nubes collidentur in unum, & adferent procellam illam, de qvâ Tibi diximus: imò attulerunt jam. Cum qvô responsô nostro confer Te ad Scripturas. 11. Christophorus porrò: In qvem verò irruet procella ista? Responsum, Attende & audi. Non erit hæc procella omnia [in universum aqvis?] deletura. 12. Neque tu neque qvisqvam hominum cogitet, Deum coelestem tantoperè irâ accendi posse, ut refugium apud se qværentum misereri nolit. 13. Est enim compatienti corde qvod se intra se commovet, ut in medio iræ & ultionis gratiæ tamen meminerit, roburque suum exserat. 14. Nam ille ne qvidem in illis langvescit, qvi ad Mare rubrum jam stantes qvô se vertant nesciunt seque ipsos pro derelictis jam reputantes.

128

15. Cùm tamen, qvô pacto derelicti esse possint super qvos misericordia Dei pluit sicut pluvia foecunda, & præpotens Dei manus velut svavissimus solis fulgor in eos exserta est. 16. Ex hoc igitur responso intellige, qvos ista procella furens irruitura sit: proinde ne metuas, dicimus tibi, lucem ama, & fuge tenebras. 17. lle rursum: Ego profectò, qvomodo id intelligam nescio: dimittique tandem ex istis, si qvidem Deo meo placeret, optarem, gratiasque illi agerem totô corde. 18. Responderunt: Audi, non plus Tibi optare debes, qvàm Deus in Scripturis & Verbo suo revelatum voluit; ibi sunt mysteria Dei. 19. Apprehende tantùm Clavem Orationis, & ne obliviscere qvoque fragrantis Dei timoris; Lucemque & ignem hunc dilige, qvem tenebræ obumbrare non possunt, & conjunge hæc in unum, Lucem cum Igne. 20. Ignem hujusmodi habuit Elias, & hujusmodi Lucem, qvæ Aqvam Altare ambientem exsiccavit. 21. Lux ista & Ignis iste fuerunt Preces Eliæ: similes igni, qvi ardebat, & exurebat aridos maledictos Baalitas, flammæ instar validè ardentis fornacis. 21. Zelosus iste gladius, igneis Eliæ precibus exacutus, perdidit Baalitas. 22. Attende & audi: sicut Elias igneis precibus suis ignem de coelo devocavit, qvi hostiam & aqvas circum altare absorpsit, certô cognoscendis Baalitarum fraudibus documento; qvibus ignea Eliæ Oratio non tantùm ulcus hypocriseos eorum transfixit, sed ipsos etiam discerpsit & in frustra dissecavit. 23. Perinde Tibi dicimus, venturum brevi Eliam, & perditurum hypocritas, subdolos, defectores, qviâ Deo ejusque Verbo per vias pravas declinârunt: 24. Istos omnes congregaturum esse Dominum in locum unum, qvia ex unô fonte bibunt omnes, ex qvô ascendit caliginis fumus, lux verò nulla. 25. Fons iste fons est, & tamen non est fons, sed fonte similis [catchword: bibuntque]

                                      [signature: I]

130

Omninò, responderunt; scribe, neque occulta. 39. Novimus eqvidem hæc Tibi mira videri: mysteria enim sunt, complementum tamen suum acceptura celeriter ac subitò. Proinde te monemus, ne ista occultes. 40. Hoc finito sermone iterabant illi spiritus sermones Leonis illius, & viri, qvi ex Leone exstiterat. 41. Dixitque Christophorus: Non priùs ergò Vulgare ista debebo, qvàm impleantur? 42. Responderant cum severitate qvâdam singulari: Cave Tibi, ne te Leo ex Tribu Iuda conterat! Sed conterit ille, rursumque sanat, eos qvi sanari se permittunt. 43. Nos autem dicimus Tibi, ne metuas: neque ignaviâ & tarditate Tuâ seductus Opus Iehovæ fraudulenter agas. 44. Ita finis factus est Visionis hujus.